Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Fakültesi ve Sivil Havacılık Yüksekokulu ortak çalışması ile besicilerin en büyük sorunları üzerinde yapılan araştırmalarda mastitis hastalığına çözüm noktasında çalışmalar başlatıldı. Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Rişvanlı, Fırat Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu öğretim üyesi Dr. Burak Tanyeri, bilgisayar mühendisliği ve veteriner fakültesi öğrencilerinin ortak çalışmasıyla hayvancılıkta en büyük ekonomik kayıplara sebep olan mastitis hastalığının önlenmesiyle ilgili proje başarıyla tamamlandı ve mastitis hastalığının önlenmesinde kullanılacak cihaz çalışmasında seri üretime geçildi.

TANYERİ “Bu hastalığı daha çok tedavi etmekten ziyade önlemek gerekiyor.”
Hastalığın tedavi sürecine değinen Dr. Tanyeri, "Mastitis hastalığınan yakalanan hayvanların verimlikleri düştüğünden ve tedavi masraflarının yüksek olmasından dolayı kesime götürülmesi büyük bir ekonomik kayıp. Bizim burada amacımız hastalığı tedavi etmekten ziyade önlemektir." dedi.

"Sağım sonrası meme kanalının 3 saat boyunca açık kalmasını artık önleyebiliyoruz"
Süreç hakkında değerlendirmelerde bulunan öğretim üyesi Dr. Burak Tanyeri; "Projemiz, hayvanların mastitis hastalığına yakalanmasını önlemek amacıyla geliştirildi. Mastitis daha çok veteriner sahanın alanı; ama biz mühendis olarak geliştirdiğimiz cihazla ilgili yorum yapabiliyoruz. Proje çalışmamızda şunu gördük ki mastitis hastalığı, sağımdan sonra meme kanalının 3 saat boyunca açık kalmasından kaynaklı içeriye giren bakterilerin oluşturduğu bir hastalık türüdür. Meme dokusu kolay tedavi edilebilir bir doku olmadığı için bu hastalığı daha çok tedavi etmekten ziyade önlemek gerekiyor. Bu kapsamda bizde geliştirdiğimiz antimastitor cihazıyla meme kanalını sağımdan hemen sonra yaklaşık 1-2 saniye aralığında kapatabiliyoruz ve doğal korumayı aktifleştiriyoruz. Böylelikle hayvanlar bu hastalığa yakalanmamış oluyor." dedi.

"Cihazımın kısa ve uzun süreli deneylerinde olumlu sonuçlar elde ettik ve patentimizi aldık"
Antimastitor cihazının test aşamalarından bahseden Dr. Tanyeri "Test çalışmalarımızda cihazımın uygulanmadığı noktalarda meme kanalının yaklaşık 3 saat boyunca açık kaldığını tespit ettik. Cihaz uyguladıktan sonra 1 saniye gibi kısa bir sürede kanalın kapandığını tespit ettik. Daha sonra uzun süreli deneylerimiz oldu. 6 ay boyunca 6 farklı çiftlikte deneyler yapıldı. Mastitis belirtilerinden biri olan sütün kalitesini de gösteren değerlerin minimuma düştüğünü gördük. Cihazı kullanmayı bıraktıktan sonra bu değerlerin yükseldiğini gözlemledik.Bunların hepsi deneysel veri olarak alındı ve böylece bunu bilimsel makalelere dönüştürdük. Literatürde bizim yöntemimiz yeni bir koruma yöntemi olarak kabul edildi. Bizlerde bu etkin koruma yöntemi üzerine uluslararası patentimizi aldık. Bir çok yarışmada ödül aldık. Uluslararası Buluş Fuarı'nda ürünümüz alanında altın madalya aldı ve benzer yarışmalarda bir çok önemli dereceler elde ettik." ifadelerini kullandı.

"Şirketimiz vasıtasıyla seri üretime geçtik"
Ürünün üretimiyle alakalı bilgiler veren Dr. Tanyeri, "Fırat Üniversitesi Teknokent'te şirketimiz var. Bu şirketimiz vasıtasıyla üretimlerimizi yapıyoruz. Fikir aşamasından en son üretim aşamasına kadar her şey Elazığ'da ekibimiz tarafından gerçekleştiriliyor. Ürünümüzün sahada büyük karşılık bulacağını düşünüyoruz. Dünyaya bu yöntemi ilk kez kazandıran biziz ve bu çalışma Elazığ başta olmak üzere ülkemize ve dünyaya büyük katma değer sağlayacaktır. Ayrıca ürünün tüm parçaları Elazığ'da üretilmesi şehrimize de istihdam konusunda büyük katkı sağlayacaktır." dedi.

"Cihazımızın hem besicilere ve hem de ekonomiye büyük katkıları olacak"
Cihazın ekonomiye katkısına değinen Dr. Tanyeri, "Ürünümüz hastalığa yakalanıp kesime götürülen hayvanların sayısında azalma sağlayarak hem hayvancılıkla uğraşanlara hem de ekonomiye çok büyük katkılar sağlayacaktır. Ürünümüz, mastitis hastalığına yakalanan hayvanların verimliliğinde yaşanan düşüşlerin önüne geçecektir. Besicilerimiz bu ürünü düzenli olarak kullandığı takdirde hayvanları mastitis hastalığına yakalanmayacaktır.

ELAZIĞ (UHA) - ÜMİT ALBAYRAK